Amaia Barredok, Eusko Jaurlaritzako Elikadura, Landa Garapen, Nekazaritza eta Arrantzako sailburuak gaur goizean Costas Kadis Europako Arrantzako komisarioari proposatu dio FEMPA – Europako Itsas, Arrantza eta Akuikultura Funtsa aldatzea, “arrantzale gazteek bigarren eskuko itsasontziak erosteko laguntzak jasotzeko 24 metroko luzerako gaur egungo muga ken dadin”. Gaur egun ez dago laguntza ekonomikorik baldin eta erosi behar den ontziak 24 metro baino gehiagoko luzera badu, eta Amaia Barredoren ustez, “horrek ez du oinarri logikorik, ezta azalpenik ere”.
Barredok Costas Kadis Europar Batasuneko Arrantzako komisarioarekin egin den bileran parte hartu du Madrilen. Bilera horretan FEMPAren aldaketa, Mediterranioko arrantzaren egoera eta Arrantza Politika Bateratuaren planifikazio berria izan dira aztergai.
Nekazaritza eta Arrantza Ministerioan egin den bileran izan dira Isabel Artime Arrantzako idazkari nagusia, Ramón de la Figuera Arrantza Jasangarriko zuzendari nagusia, Aurora de Blas Arrantza Antolamenduko eta Akuikulturako zuzendari nagusia, Luis Planas Nekazaritza, Arrantza eta Elikadurako ministroa eta Costas Kadis Europar Batasuneko Arrantza eta Ozeanoen komisarioa.
Amaia Barredok FEMPA – Europako Itsas, Arrantza eta Akuikultura Funtsari, aurreko Europako Arrantza Funtsaren (FEMP) ordezkatuz, itsas, arrantza eta akuikultura politiketarako 2021-2027 aldirako proposatu den oinarri ekonomikoari, egin dio aipamena.
“Lehenik eta behin –adierazi du Barredok–, hasita gaude entzuten EBren Urte Anitzeko Finantza Esparru berriaren diseinuan funts sektorialak (NPB eta NBEF) 2027aren ondoren desagertuko direla, gero kudeatuko dituen estatu kide bakoitzarentzat finantza-esleipen bakarra izango litzatekeenera aurrera egiteko, eta beharrezkoa da, beraz, funts sektorial horiek gainerako Egitura Funtsetatik bereizita mantentzea ”.
“FEMPAri helduz, beharrezkoa da hura aldatzea, gauzatzeko erdibidean gaudenean, bi laguntza-lerro oso garrantzitsutan 24 metroko luzerak dakarren muga kentzeko”. “Horrela, arrantzale gazteek bigarren eskuko ontziak erosteko laguntzetarako –ez dute laguntzarik baldin eta erosi behar duten ontziak 24 metro baino gehiagoko luzera badu– ez du inolako oinarri juridikorik, ezta azalpenik ere”.
“24 metroko luzera markatu zen, eta horrela geratu zen. Horren ondorioz, gazteek ez dituzte erosten luzera handiagoko itsasontziak, nahiz eta gazteek Euskadin lortzen dituzten gutxieneko titulazioek –eta eskolak beteta daude– 32 metro arteko itsasontzietako patroi izateko aukera ematen duten”.
“Beste laguntza-lerro handia motorrak aldatzeko laguntzena da, eta hor ere ez da onartzen laguntza publikoak jasotzea 24 metrotik gorako luzera duten itsasontzietan instalatu beharreko motor berriak erosteko, horiek izanik gehien kontsumitzen dutenak, aztarna ekologiko handiena dutenak eta ingurumena gehiago errespetatzen duten motorretara aldatzeko interes handiena dutenak. Beharrezkoa da laguntzen muga edo debeku hori ere kentzea”.
Amaia Barredoren arabera, “bi neurri horiek iragankorrak izan behar dute 2028-2035 aldirako Arrantza Funts berria diseinatu arte, eta hor bai, hor itsasontzi berriak eraikitzeko laguntza-lerroetarantz jo beharko litzateke, eta horietan itsasontziaren edukieraren kontzeptua ez litzateke neurtu behar tonajeagatik (GTak) ez potentziagatik (KWak), edukiera hori itsasontzi bakoitzak arrantzatu ditzakeen kuotek mugatzen baitute, eta laguntza publikoa eman ahal izan behar litzateke tripulazioarentzat lan- eta bizigarritasun-baldintza hobeak dituzten eta motor efizienteagoak dituzten ontzi berriak eraikitzeko, arrantza-jarduera berriz ere erakargarria izan dadin gazteentzat”.
Amaia Barredok nabarmendu du, halaber, kuotei lotutako espezieak kudeatzeko planek malguak izan behar dutela, beharrezkoa dela esleitutako kuotak errespetatzea eta harrapaketen doikuntzak epe luzera planifikatzea, batez ere beherantz, sektoreak baliabideak doitu eta planifikatu ditzan.
Europako Itsas, Arrantza eta Akuikultura Funtsa EBko itsas, arrantza eta akuikulturako politiken 2021-2027 aldirako funts berria da, eta aurreko Europako Arrantza Funtsa (FEMP) ordezkatzen du. FEMPAren erregelamendu espezifikoak Europar Batasunak 2021-2027 aldirako itsas, arrantza eta akuikulturaren arloan aintzat hartzen dituen lau lehentasunak jasotzen ditu. Lehentasun horiek arrantzaren, akuikulturaren eta horiekin lotutako beste jarduera batzuen garapen jasangarriaren helburua betetzera bideratuta daude, eta, era berean, helburu espezifikoetan banatzen dira.
FEMPAk APBren eta Europar Batasunaren itsas politikaren ezarpena arautzen du. Bere lehentasunen artean daude: arrantza jasangarria sustatzea eta uretako baliabide biologikoak berreskuratzea eta kontserbatzea; akuikulturako jarduera jasangarriak sustatzea, bai eta arrantzako eta akuikulturako produktuak eraldatzea eta merkaturatzea ere, horrela Batasuneko elikagaien segurtasunari lagunduz; ekonomia urdin jasangarria ahalbidetzea kostaldeko, uharteetako eta barrualdeko eremuetan, eta arrantza- eta akuikultura-komunitateen garapena sustatzea; eta ozeanoen nazioarteko gobernantza indartzea eta itsaso eta ozeanoak seguruak, babestuak, garbiak eta modu jasangarrian kudeatuak izan daitezen ahalbidetzea.
FEMPAk estatu kideei eskatzen die inbertsioa egin dezatela arrantzaren eta akuikulturaren sektoreak lehiakorragoak izan daitezen eta ekonomia urdin jasangarria eta merkatu eta teknologia berriak gara ditzaten. Biodibertsitatea babestea eta lehengoratzea ere lehentasunen artean daude.
