Gaur ospatzen da Gizartegune jardunaldiaren XXX. edizioa, indarkeria matxistaren forma ezkutuenen inguruan hausnartzeko, aztertzeko eta erantzun kolektiboak eraikitzeko gune gisa. Jardunaldia Bizkaiko Foru Aldundiko Enplegua, Gizarte Kohesioa eta Berdintasuna Sustatzeko Sailak antolatu du, eta «Indarkeria matxista ezkutua. Patriarkatuaren isiltasuna hausten» izenburupean kokatzen da. Topaketak arlo akademiko, instituzional eta polizialeko adituak bildu ditu.
Edizio honetan, Gizartegunek arreta jarri du maiz jendartearen eta sistemaren begiradatik kanpo geratzen diren indarkeria formetan: indarkeria psikologikoa, mikromatxismoak, kontrol- eta bazterketa-dinamikak, bereziki ikusezin bihurtzen diren emakumeengan eragiten dutenak, hala nola adineko emakumeetan, nerabeetan eta etxerik gabe bizi direnetan. Ikuspegi feministatik, jardunaldiak aztertzen du nola minimizatzen edo normalizatzen diren adierazpen horiek egiturazko patriarkatuaren bidez, eta horrek zaildu egiten du horiek detektatzea, prebenitzea eta desagerraraztea.
Ekitaldiaren irekieran, Enplegua, Gizarte Kohesioa eta Berdintasuna Sustatzeko foru diputatu Teresa Laespadak nabarmendu du: «Indarkeria matxista ez da emakumeen arazo bat, gizarte osoarena baizik. Ez da kontu pribatu bat, ezta salbuespenezko gertaera bat ere; desberdintasunaren adierazpen egiturazkoa da. Eta, horregatik, erantzun kolektiboa behar du. Gaur berresten dugu ez dugula emakume bakar batek ere beldurrez bizitzea onartuko. Ez dugu onartuko indarkeria mota bakar bat ere: ez kontrola, ez jeloskortasuna, ez xantai emozionala, ez irainek, ezta indarkeria fisikoa ere.»
Hamarkada bat Gizartegunerekin
Gizartegune duela hamar urte sortu zen sektoreko profesionalentzako ezagutzarako eta sakontze teknikorako tresna izateko helburuarekin, berrikuntzaren eta eraldaketa sozialaren bide gisa. Gizarte bidezkoago eta solidarioago bat eraikitzeko lanabes bilakatu da, bereziki ahulen dauden pertsonekin. Urtez urte, erreferentziazko topaketa bihurtu da ezagutza sortzeko eta desberdintasunen aurrean erantzun partekatuak bilatzeko.
Gaurko jardunaldian lau adituk parte hartzen dute, indarkeria matxistaren hainbat dimentsio aztertzeko:
-
Carmen Ruiz Repullo, Granadako Unibertsitateko soziologoa eta nerabeen arteko indarkeria matxistan aditua, «Nerabezaroa ere adin nagusikoa da: detektatzeko eta esku hartzeko estrategiak» izeneko hitzaldia aurkezten du, harreman gazteetan indarkeria goiz detektatzeko tresnak eskainiz.
-
Olenka Bernaola, Ertzaintzako ordezkaria, «Nerabeek jasandako indarkeria matxista aro digitalean: arriskuak eta ikusezinak diren errealitateak» aurkezten du, eta ingurune digitalak nola areagotzen dituen kontrola, jazarpena eta presioa aztertzen du.
-
Mentxu Hernando, biktimen arreta espezializatuan aditua, «Emakume adindunak eta tratu txarrak: ikusi ahal izateko begiratu» hitzaldian instituzioen babes faltari buruz ohartarazten du.
-
Elena Matamala, Valentziako Unibertsitatekoa, «Etxerik gabeko emakumeak: sistemarentzat ikusezin, indarkeriaren aurrean babesgabe» izeneko hitzaldian, emakume hauek jasaten duten bikoiztutako zaurgarritasuna salatzen du: bazterketa sozialaren eta generoaren ondoriozkoa.
Izena ematea doakoa da, aurretiazko erreserbarekin. Gizartegunek, beste behin, indarkeria matxistaren forma guztiak ikusarazteko konpromisoa berretsi du, parte-hartzean eta justizia sozialean oinarritutako narrazio eta politika publiko berrien alde eginez.
