Eusko Jaurlaritzako Etxebizitza eta Hiri Agendako sailburu Denis Itxasok eta Getxoko alkate Amaia Aguirrek Iturribarri inguruan, Areneazpi kaleko 49. zenbakian, amaitzen ari den alokairuko babes ofizialeko 58 etxebizitzaren sustapena bisitatu dute gaur. Etxebizitzak Alokabidek kudeatuko ditu, eta 2026ko lehen hiruhilekoan entregatuko dira. Horrez gain, ahalegin instituzional handia egingo da udalerrian etxebizitza publikoen eskaintza handitzeko.
Bisitaldian, Eusko Jaurlaritzak Getxon arlo horretan egin duen bultzada nabarmendu du Itxasok. “Ahalegin irmoa egin dugu Getxon alokairuko 180 etxebizitza babestu berri herritarren eskura jartzeko datozen hilabeteetan”, aitortu du sailburuak. Izan ere, Iturribarriko 58 etxebizitzei Sarrikobasoko 68 etxebizitzak gehitu behar zaizkie (Urduñako Mendatea, 19). Etxebizitza horiek udan entregatuko dira, eta beste 54 Rosario Larrinaga Elorriaga kalean (Venancios), eta datorren urtearen erdialderako entregatzea aurreikusita dago. Itxasok eta Imanol Pradales lehendakariak joan den urtarrilean bisitatu zituzten bi proiektuak.
Bestalde, Aguirrek azpimarratu du Getxok alokairuko etxebizitza publiko berria eskaintzen duela berriro, kasu honetan Iturribarrin. Alkatearen hitzetan, “gure gazteek beren bizi-proiektua hemen garatu ahal izatea nahi dugu; alternatiba egokiak eta eskuragarriak eskainiko dituen babes publikoko etxebizitza-eredu batekin, gure gazteen emantzipazioa errazteko, edo Getxo utzi behar izan zutenek itzultzeko aukera izan dezaten», adierazi du.
Iturribarri II sustapenak 58 etxebizitza babestu ditu alokairuan, eta horietatik 46 bi gelatakoak dira —3 barne mugikortasun urriko pertsonentzat egokituak— eta 12 hiru logelatakoak. Eraikinak atari nagusi bakarra du, sotoko bi solairu aparkalekuetarako (bat etxebizitza bakoitzeko), beheko solairua eta goiko bost solairu bizitegi-erabilerarako. Solairu bakoitzean hamar etxebizitza daude, beheko solairuan izan ezik, zortzi baititu.
Diseinu arkitektonikoa ingurunean integratzeko eta eraginkortasun energetikoa lortzeko ikuspegitik planteatu da. Egitura hormigoi armatuzkoa da, eta fatxadek kanpoko isolamendu termikoa eta fatxada aireztatuko sistema dute, akabera zeramikoarekin, zubi termikoak murriztu eta eraikinaren eraginkortasuna hobetzeko.
Energiaren atalean, % 100 elektrikoa den eredu baten aldeko apustua egin da, Ur Bero Sanitariorako (UBS) termo elektriko indibidualarekin, berokuntzarako igorle elektrikoekin, beroa berreskuratzen duen fluxu bikoitzeko aireztapenarekin, eta eremu fotovoltaiko batekin estalkian, araudiak eskatzen duen ekarpen berriztagarria bermatzeko. Sistema horrek fluido-zirkuituak ezabatzeko aukera ematen du, kostuak murriztu eta mantentze-lanak sinplifikatzeko.
Tokiari eta partzelari buruz
Eraikina Iturribarri II U.E.24.2.-ko 4. partzelan dago, Algorta auzoan, Getxoko hirigunearen hego-ekialdean eta Gobela ibaitik 300 metro baino gutxiagora. Urbanizazio berri bat da, aurretik baratzeek eta garrantzi txikiko eraikinek okupatutako eremu baten gainean. Partzela, poligonala eta inklinazio txikiarekin, honako hauek mugatzen dute: Francisca Labroche kalea ipar-mendebaldean, Areneazpi kalea hego-mendebaldean, eta beste partzela pribatu batzuk ipar-ekialdean eta hego-ekialdean.
Nabarmendu beharra dago ingurunearen hirigintza-baldintzek eraikuntza-proposamena baldintzatu dutela, mugekiko gutxieneko distantzietara, oinplanoko gehieneko % 40ko okupaziora eta uholdeei aurre egiteko segurtasun-irizpideetara egokituta. Hortaz, bolumen trinkoa da emaitza, pixka bat kurbatua, zentzuz antolatua, eta eraikuntza- eta bizitegi-eraginkortasuna maximizatzen duena.
Sustapenak ondoan dituen espazio publikoak urbanizatzea ere aurreikusten du proiektuak, etxebizitzak ingurune erabat egokitu, irisgarri eta funtzional batean entregatuko direla ziurtatzeko. Jarduketa horrek Iturribarriko eremua Euskadiko etxebizitza publikoen eskaintzan erreferentziazko espazio berri gisa finkatzen lagunduko du, Algortako hiri-ehunarekin duen integrazio-maila areagotu eta etorkizuneko maizterrei kalitatezko egoitza ingurunea eskainita.
Erakundeen arteko lankidetza eta etxebizitza-eskaria
Altuna y Uria SAk garatu eta UTE Estudio K eta Elizondo Arkitektura enpresek proiektatutako obrak 7.285.194 euroko eraikuntza- eta urbanizazio-aurrekontua ekarri du (PEC, BEZik gabe), eta guztira 9,6 milioi eurotik gorako inbertsioa, horietatik 2,4 (% 24,83) Europako Next Generation UE funtsetatik datozenak. Azpimarratu beharra dago proiektua posible izan dela Getxoko Udalak lurzorua doan laga duelako, bai eta hitzarmenaren oreka ekonomikorako 288.000 euroko ekarpenari eta Eraikuntza, Instalazio eta Obren gaineko Zergaren (EIOZ) % 95eko hobariari esker ere. “Erakundeen arteko lankidetza hori funtsezkoa izan da proiektu hau aurrera eramateko”, zehaztu du sailburuak.
Era berean, Itxasok berretsi du Udalak Eusko Jaurlaritzaren eskutik lanean jarraitzeko borondatea duela, tokiko eskaera gero eta handiagoari erantzuteko. Izan ere, gaur egun Getxon 7.714 bizikidetza-unitate daude Etxebiden inskribatuta, etxebizitza babestua eskatzen dutenak, eta horietatik 5.222k (% 68) alokairu-erregimenean eskatzen dute. Horietatik 2.882 udalerrian erroldatutako bizikidetza-unitateak dira, eta gainerako 2.340, erroldatu gabeak. Nabarmentzekoa da 3.527 eskaerek betetzen dituztela etxebizitza-mota hori eskuratzeko eskatzen diren irizpide ekonomikoak, hau da, 9.000 eurotik 45.022,57 eurora bitarteko diru-sarrerak dituzte.
Kupoei dagokienez, 36 urtetik beherako bizikidetza-unitateen eskaera-kopuru esanguratsua hartuko da kontuan (1.589, % 20), eta bizikidetza-unitate bakoitza osatzen duten kideen kopuruaren araberako desagregazioan oso esanguratsuak dira kide bakar batez osatutakoak ere.
“Euskadin etxebizitza publikoen eskaera gero eta handiagoari erantzuteko lanean jarraitzen dugu, batez ere Getxokoa bezalako presio demografiko eta ekonomiko handiko udalerrietan”, berretsi du Itxasok. Izan ere, “etxebizitza babestuak ekitate, kohesio eta aukerarako tresna izan behar du”, esanez amaitu du sailburuak.
