- Alokairuko etxebizitzen kopurua 4.300 unitate baino gehiago igo da 2024an, eta sasoiko alokairuak, berriz, pisu txikia du, alokairuko etxebizitza parke osoaren % 3,4. Era berean, Alokabidek kudeatzen duen berme publikoko bitartekaritzako Bizigune programak 70 etxebizitza berri ditu 2025eko lehen seihilekoan
- Denis Itxaso Etxebizitza eta Hiri Agendako sailburuaren ustez, “garrantzitsua da alokairuaren hazkundeak etxebizitza batean egonkortasunez bizitzeko beharrari erantzutea, eta ez hainbeste dinamika aldakor edo espekulatiboei”
Euskadiko alokairuko etxebizitza-merkatuak gora egiten jarraitzen du, Eusko Jaurlaritzaren Etxebizitza eta Hiri Agenda Sailaren mendeko Etxebizitzaren Euskal Behatokiak egindako Alokairu Merkatuko Estatistikaren (EMAL) azken datuek erakusten dutenez. 2024ko abenduaren 31n, alokairu libreko 88.760 kontratu zeuden indarrean Eusko Jaurlaritzan gordailututa, merkatuko prezioan alokatutako etxebizitzei dagozkienak. Horietatik, 84.094 kontratu ohiko erabilerarako etxebizitza kolektiboei dagozkie, eta horiek dira estatistika honen xede nagusia. Zifra horrek esan nahi du % 5,5eko igoera aurreko urtearekin alderatuta, eta horrek esan nahi du ohiko alokairuko parkean 4.361 etxebizitza berri sartu direla (2023aren amaieran 79.733 etxebizitza erregistratu ziren). Era berean, Alokabidek kudeatzen duen berme publikoko bitartekaritzako Bizigune programak 70 etxebizitza berri ditu 2025eko lehen seihilekoan, eta guztira 7.445 higiezin kudeatzen ditu alokairu babestuko programa horren bidez.
Denis Itxasok, Eusko Jaurlaritzako Etxebizitza eta Hiri Agendaren sailburuak, nabarmendu du Euskadi historikoki alokairuko parke “nahiko murritz” batetik abiatu zela, egiturazko arrazoiengatik, baina “pixkanaka ezinbesteko errentamendu-merkatua sendotzen ari gara jabetzako etxebizitza bat eskuratu nahi ez duten edo eskuratu ezin duten herritarren zati handi baten beharrei erantzuteko”. Eta gaineratu duenez, “gizarte orok alokairuko etxebizitza erabilgarrien ehuneko egokia izan behar du, bai arrazoi sozialengatik, bai ekonomikoengatik. Ildo horretan, zerga-pizgarriek eta berme publikoa duten bitartekaritza-programek lagundu dute jabeek esparru erakargarria izan dezaten beren etxebizitzak alokairuaren merkatuan jartzeko, dela alokairu librean, dela babestuan”.
Aldi berean, azterlanak erakusten du gora egin duela sasoiko alokairuen kontratu-kopuruak, 2.554 unitatetik 3.027ra igaro baitira. Datu horrek alokairuko etxebizitza libreen guztizko parkearen % 3,4 adierazten du. Itxasok modu positiboan baloratu ditu estatistikaren emaitzak, eta azpimarratu duenez, “datuek erakusten dute Euskadiko alokairuaren merkatuak modu estrukturalean hazten jarraitzen duela, ohiko etxebizitzaren eskaintzaren hazkunde jarraituarekin eta sasoiko alokairuaren erabilera oraindik oso jarraituarekin”. Sailburuaren hitzetan, “garrantzitsua da alokairuaren hazkundeak etxebizitza batean egonkortasunez bizitzeko beharrari erantzutea, eta ez hainbeste dinamika aldakor edo espekulatiboei”.
Prezioen bilakaera eta merkatuaren ezaugarriak lurralde bakoitzean
Estatistikak alokairuko errenten bilakaera ere aztertzen du. 2024ko laugarren hiruhilekoan erregistratutako kontratu berrien batez besteko prezioa 835,5 eurokoa izan zen hilean, hau da, urte arteko % 6,3ko igoera 2023ko hiruhileko berarekin alderatuta, orduan batez besteko errenta 785,9 eurokoa izan baitzen. Igoera hori metro karratu eraikiaren prezioaren parekoa da, 10,6 €/ m² izatetik 11,3 €/ m² izatera igaro baita, % 6,4 gehiago urte batean. “Testuinguru horretan”, defendatu du Itxaso sailburuak, “funtsezkoa da eremu tentsionatuek ematen dizkiguten tresna guztiak hedatzea, horien aplikazioak alokairuaren igoerak moteltzea ahalbidetuko baitu IRAVren arabera (% 1,99 maiatzean), zeinak igoeretan esku hartzen duen merkatu librearen arauetatik harago”.
Lurraldeka, fidantzen azterketak erakusten du ohiko alokairu-kontratu gehien Bizkaian daudela (41.958 kontratu indarrean) (guztizkoaren % 49,9), gero Gipuzkoan (30.293 kontratu, % 36,0) eta, azkenik, Araban (11.843 kontratu, % 14,1). Banaketa hori bat dator lurralde bakoitzaren pisu demografikoarekin eta etxebizitza-parkearen hiriguneko kontzentrazioarekin. Hiriburuak kokatzen diren eremu funtzionalek —Bilbo Metropolitarra, Donostialdea-Bidasoa Beherea eta Araba Erdialdea— merkatuaren zatirik handiena biltzen jarraitzen dute, kontratuen % 40,6, % 23,0 eta % 12,4, hurrenez hurren.
Prezioei dagokienez, Donostialdea-Bidasoa Beherea eta Bilbo Metropolitarra eremu funtzionalek 770,7 €/ hileko batez bestekoa gainditzen dute, 895,0 €/ hileko eta 801,1 €/ hileko errentekin, hurrenez hurren. Aldiz, Araba erdialdeko eremua batez bestekoaren azpitik dago.
Hedatzen ari den merkatua bizitegi-profilarekin
EMAL 2024ren emaitzek alokairu-merkatuaren argazki argia eskaintzen dute. Honek hazten jarraitzen du eta, merkatuaren presioak eta alokairu turistikoa edo sasoikoa bezalako fenomenoak gorabehera, bizitegi-izaera mantentzen du.
Ildo horretan, sailburuak ondorioztatu duenez, “datuen bilakaera Eusko Jaurlaritzak etxebizitzaren arloan garatzen dituen politiken isla da”. Itxasoren hitzetan, “lanean jarraituko dugu alokairuko ohiko etxebizitzaren eskaintza handitzeko, prezio eskuragarriagoak bermatzeko eta etxebizitza-parke publikoaren erabilera arina, eraginkorra eta arduratsua bultzatzeko, merkatu librearen tentsioa indargabetzen laguntzeko”.
