Euskadiko ikerketa-karrerak bultzada handia jasoko du Gobernu Kontseiluak gaur onartu dituen laguntza-deialdi berriei esker. Deialdi horiek doktore ez diren ikertzaileak (predoc) eta doktoreak (postdoc) prestatzeko programetara bideratuko dira 2025-2026 ikasturterako, eta 19 M€-ko aurrekontu-zuzkidura izango dute, hau da, ia %14ko igoera iazkoaren aldean.
Laguntza horiek onuradunen baldintza ekonomikoak eta kontratu-baldintzak hobetzen lagunduko dute, eta, alde horretatik, Zientzia, Unibertsitate eta Berrikuntza Sailak Euskadin talentu zientifikoa sendotzeko egiten duen apustu irmoa indartzen dute.
1980tik indarrean dauden deialdi berri hauek indartu egiten dute Sailak duen konpromisoa ibilbide profesional sendoa, nazioartekoa eta ikertzaileentzat itzulera bokazioa duena garatzeko.
2026. urterako aurrekontu-ahalegina nabarmena da: guztira 19 milioi eurokoa, hau da, aurreko urteko aurrekontua baino % 13,66 handiagoa, (16,8 milioi eurokoa).
525 kontratu ikertzaileentzat
Deialdien arabera, 525 kontratu emango zaizkie ikertzaileei. Doktoratu aurreko 414 kontratu eta doktoratu ondoko 111kontratu dira guztira, eta horietan langile berriak eta berritzeak sartzen dira.
Ildo horretan, nabarmentzekoa da doktoratu osteko programaren aurrekontuak izan duen % 35eko hazkundea, soldata baldintzak hobetzera eta itzuleraren ondoren kontratuen iraupena luzatzera bideratuta dagoena.
Deialdien oinarri berriek % 2,5eko soldata-igoera ezartzen dute ikertzaile guztientzat. Errefortzua are handiagoa da doktoretza aurreko ibilbidearen hasierako fasean dauden ikertzaileentzat: % 4ko soldata-igoera dute lehen eta bigarren urteetan, eta % 2,5eko kontratuaren hirugarren eta laugarren urteetan. Doktoratu ondoko langileek, bestalde, % 2,5eko igoera izango dute beren kontratuaren urte guztietan.
Nazioarteko formazioa
Sailak arreta berezia jarri du nazioarteko prestakuntzan, Euskadira itzultzea bermatuta. Doktoratu aurreko deialdia Egonlabur nazioarteko mugikortasun programarekin osatzen da. Programa horrek lau eta sei hilabete bitarteko egonaldiak finantzatzen ditu atzerrian, doktoretza-tesian nazioarteko aipamena lortzea erraztuz. Gainera, doktoratu ondoko deialdiak urtebeteko luzapena izango du nazioarteko egonalditik itzuli ondoren, hau da, bi urtetik hiru urtera. Neurri honen helburua da ikertzaileen kontsolidazio profesionalerako aukerak indartzea Zientziaren Euskal Sistemaren barruan, Ikerbasquerekin, unibertsitateekin eta ikerketa zentroekin sinergiak sustatuz.
Bestalde, eraginkortasunera eta administrazio-zamaren murrizketara bideratutako berrikuntza gisa, deialdi berriak zuzenean jasotzen du nazioarteko mugikortasunaren finantzaketa, doktoratu ondoko kontratuaren lehen bi urteetan. Horrek Ikermugi+ laguntza gehigarriak eskatzeko beharra ezabatzen du, prozesu burokratikoak nabarmen sinplifikatuz.
Hobekuntza horiek guztiak Zientzia, Unibertsitate eta Berrikuntza Sailak euskal ikerketa-karrera kalitatezkoaren alde egindako apustuaren ondorio dira. Karrera horrek nazioarteko dimentsio indartsua eta tokiko errotze sendoa ditu, eta ekosistema zientifiko sendoa, lehiakorra eta, eta batez ere, pertsonen garapenean eta ongizatean oinarritzen dena sustatzen du.
