Euskadik lehen eta itsasertzeko sektorearekin duen konpromisoari eusten dio, 2026rako aurrekontu eraldatzaile batekin

Elikadura, Landa Garapen, Nekazaritza eta Arrantza Sailak 267,2 milioi euro kudeatuko ditu balio-kateak indartzeko, belaunaldien arteko erreleboa bultzatzeko eta funtsezko azpiegiturak modernizatzeko. Aurrekontu hau nekazaritzako elikagaien, arrantzaren eta basoen balio-kateak indartzera eta landa- eta itsasertz-inguruneko lurralde-kohesioa hobetzera bideratuta dago.

«Aurrekontu hau entzuten duen, planifikatzen duen eta jarduten duen Gobernu baten isla da. Aurrekontu horrek zailtasunak dituzten sektoreei arreta ematen die, eta berrikuntzaren aldeko apustua egiten du, gure nortasun-ezaugarriak galdu gabe, eta milaka pertsonaren lanari balioa ematen dio. Portuetan eta herrietan inbertitzen dugu, zientzian eta tradizioan, gazteengan eta lurra eta itsasoa zaintzen hamarkadak daramatzatenengan «azpimarratu du Amaia Barredo sailburuak.

2026an belaunaldien arteko erreleborako estrategia integrala hedatuko da, lehen instalaziorako, laguntza teknikorako, prestakuntza espezializaturako eta lurrerako sarbiderako laguntzak konbinatzen dituena.

Neurri zehatzen artean, belaunaldi-erreleborako zuzeneko laguntza nabarmentzen da, 1,5 milioi eurokoa, landa-eremuan ekin nahi duen gazte bakoitzari laguntza eta etorkizun bideragarri eta duina emateko.

Aholkularitza-erakundeen erregistro berri bat jarriko da martxan, zerbitzu horiek ematen dituztenak ordenatu, egiaztatu eta ikusarazteko. Era berean, labore alternatiboei eta aukera-nitxoei laguntzeko lerroak bultzatzen dira, hazitarako patatari arreta berezia eskainiz, nekazaritzaren dibertsifikaziorako laguntza baten bidez (750K €). Azpisektoreen araberako plan estrategikoen belaunaldi berri bat ere amaitzen ari da: patata, haragitarako behi-azienda, esnetarako behi-azienda eta negutegiak, besteak beste.

Atal honetan, halaber, nekazaritza-segurtasuna, arraza autoktonoak bultzatzea eta landa-eremuko emakumeek nekazaritza-garapenaren funtsezko eragile gisa betetzen duten eginkizuna ere jaso dira.

Aurrekontuko partiden artean Lehiatu Inbertsioa programa nabarmentzen da, ekoizpen-ahalmena, energia-eraginkortasuna eta merkatu zorrotzetan posizionamendua indartzeko inbertsio estrategikoak egitera bideratua.

EDA – Edarien eta Ardoaren Berrikuntza Campusa proiektua apustu eraldatzailea da. Bikaintasun-zentro hori erreferentea izango da Euskadiko mahastizaintza eta ardogintzaren eta edarien sektorerako prestakuntzan, ikerketan eta transferentzia teknologikoan.
2026an, I+G+B programa guztiek % 6ko aurrekontu-igoera izango dute, eta 32 milioi euro erabiliko dira digitalizaziorako, iraunkortasunerako, automatizaziorako eta elikagaien industriako prozesuak hobetzeko proiektuetarako.

Halaber, talentu gaztearekin konpromisoa mantentzen da, eraldaketarako motor gisa, teknologoei eta doktoreei zuzendutako Ikertalent beka-programaren bidez (1,6M €).

Esparru horretako gobernu-ekintzak hiru ardatz nagusi izango ditu, balio-katearen funtzionamendu egokira, kalitatera (elementu bereizgarri gisa) eta nazioarteko merkatuetan posizionatzera bideratutako politika islatzen dutenak.

Sailak berretsi egiten du Elikagaien Katearen Legearekin duen konpromisoa. Lege horrek bidezko merkataritza-harremanak bermatzen ditu ekoizleen, eraldatzaileen eta banatzaileen artean, eta, aldi berean, kalitate bereiziko erregimenak bultzatuko ditu, hala nola Jatorri Deiturak, Adierazpen Geografiko Babestuak eta Eusko Labela, horiek baitira sektorea ekoizpen-eredu iraunkorren eta bikaintasun-ereduen inguruan egituratzen duten tresnak. Era berean, indartu egingo dira nekazaritza ekologikoari laguntzeko ildoak, 2026. urtearen hasieran plan sektorial propioa izango dutenak.

EAEko nekazaritzako elikagaien sektorearen kanpo-proiekzioa funtsezko ildo estrategikoa da, are gehiago muga-zergen testuingurua kontuan hartuta nazioarteko merkatuetan eta, bereziki, ardogintzan, non funtsezko merkaturatze-kanalak irekitzen diren.