Gaur goizean Etxebizitzaren Euskal Legearen hamargarren urteurrena ospatzeko Gasteizko Azukre Lantegian egin den ekitaldian izan da Imanol Pradales Lehendakaria; Denis Itxaso Etxebizitza eta Hiri Agendako sailburuak ere bertan parte hartu du. Ekitaldian zehar, Lehendakariak ekimen berri bat iragarri du: gazteei lehen etxebizitza eskuratzen laguntzeko abal-lerro bat jarriko dute abian.
Emantzipatu eta lehenengo etxea erosi nahi dutenen hipoteka-finantzaketa osatzeko bultzatu du neurri hau Eusko Jaurlaritzak. 144 milioi euroko inbertsioa izango dute abal-lerroek. Gobernu Kontseiluak uztailaren 8an onartuko du neurria.
Imanol Pradales Lehendakariak nabarmendu duenez, Eusko Jaurlaritza “etxebizitza politika ausartak ari da sustatzen, eta ikuspuntu integrala dute: eskaintza bultzatzeko politikak eta eskaera kudeatzekoak uztartzen dituzte”. Hala, Lehendakariak azpimarratu duenez, “helburua da gizarte justuagoa lortzea. Etorkizuneko Euskadi, datozen belaunaldiek bizi-proiektu ilusionagarria aurrera eramateko aukerak izan ditzaten”.
Etxebizitzaren Euskal Legearen hamargarren urteurrenean Pradalesek nabarmendu duenez, “egiaztatu dugu etxebizitzarena hamarkada honetako egiturazko erronka garrantzitsuenetako bat dela. Erronka horrek gure mugak gainditzen ditu, eta ez dugu formula magiko bidez konponduko, ez baitago halakorik. Begirada zabal eta poliedrikoa behar dugu horretarako, eta eskura ditugun ildo guztietan jardun, jakin baitakigu denbora beharko dugula eta ez dugula soilik publikotik konponduko”.
Bestalde, Denis Itxaso Etxebizitza eta Hiri Agenda sailburuak nabarmendu duenez, «helburu argiak eta erreferentzia-esparru argia dituen ibilbide-orri bat zehaztu dugu», etxebizitza duina lortzeko erronkari aurre egiteko. Lehentasunen artean, lurzoruaren erreserba estrategiko bat eratzea aipatu du, «etxebizitza sustatzeko eta eraikitzeko ezinbesteko lehengaia», eta gogorarazi du lurzorua «gehienbat udalen esku» dagoela, «ez Jaurlaritzaren esku». Era berean, hirigintzako tramitazioa arinduko duen araudi berri baten beharra azpimarratu du, «egungo garaiak bateraezinak izan baitira jendearen bizitzarekin eta etxebizitza bat izateko ezinbesteko premiarekin».
Itxasok, halaber, kapital publikoa eta pribatua mobilizatzea ahalbidetuko duen Gizarte Funtsa sortzearen alde egin du, «aurrekontu publikoak ez direla nahikoa izan lan kolosal horri ekiteko» aitortuz eta «botere publikoek beren kabuz mendiak mugi ditzaketela pentsatu dutenek huts egin dutela» ohartaraziz. Azkenik, alokairuaren merkatuaren erregulazio falta salatu du: «Ulertezina izan da energia bezalako sektore estrategikoak araututa egotea eta etxebizitzarekin gauza bera ez gertatzea». Ildo horretan, «tentsioan dauden zonen aplikazioa oso tresna baliagarria izan da» prezioen igoera kontrolik gabe gelditzeko eta alokairu eskuragarria bermatzeko.
Emantzipatzeko abalak
18 eta 39 urte bitarteko pertsonek jaso ahal izango dituzte abalak, baldin eta azken bost urteetatik gutxienez bi Euskadin bizi izan badira eta diru-sarrerak urtean 50.400 eurotik gorakoak ez badira (eskatzaile bakarra izanez gero) edo 86.400 eurotik gorakoak ez badira (bi eskatzaile izanez gero). Abalak tasazioaren eta salerosketaren arteko gutxieneko balioaren % 80tik gorako zenbatekoa barne hartuko du, gehienez % 100era arte.
Tresna hori lankidetza publiko-pribatuaren bidez egingo da, Finantzen Euskal Institutuaren eta bat egiten duten finantza-erakundeen bidez, eta gizarte-eskaera garrantzitsu bati erantzutea du helburu; izan ere, alokairuan dauden hamar gaztetik bederatzik aldi baterako egoera gisa dute alokairuan egotea, eta beren etxebizitza eskuratu nahi dute.
Eusko Jaurlaritzak gogorarazi du abal hori politika integral zabal baten parte dela, etxebizitza-eskaintza handitzeko, haren eraikuntza azkartzeko, alokairu babestua errazteko eta gazteen emantzipazioa laguntzeko. Datozen hilabeteetan, alokairu-kontratuen fidantzak barne hartzeko abal bat martxan jartzea ere aurreikusten da, Gobernu Programan konprometitutako beste ekimenetako bat.
Pradales Lehendakariak azpimarratu du etxebizitzaren erronka egiturazko erronka dela, erakundeen eta sektore pribatuaren arteko lankidetza beharrezkoa duela, eta ikuspegi poliedrikoz eta epe luzera helduko zaiola belaunaldien artean Euskadi bidezkoago eta solidarioago bat lortzeko.
Pradalesek amaitzeko esan duenez, “Euskadiko gazteek, gure harrobiak, ezin dute halako harresia topatu etxetik alde egiteko erabakia hartzen dutenean. Baina etxea harriz harri eraikitzen den bezala, etxebizitzaren erronkari ere neurriz neurri egingo diogu aurre”.
