- Lehendakariak nabarmendu du Euskadiren eta bere diasporaren arteko harremana berritu behar dela kanpoan dauden euskal herritarren lege berri batekin, 1994koa ordezkatuko duenarekin
- 2026an onartzea aurreikusten den arauak diasporaren kontzeptua zabalduko du, eta Euskadirekin jatorri edo lotura kultural, emozional, digital edo politikoak dituzten pertsonak sartuko ditu, ‘Affinity diaspora’ ideiaren pean. Gainera, eskubide eta zerbitzuen esparru eguneratu bat, laguntza-leihatila bakar bat, parte hartzeko tresna digitalak eta gobernantza-organo modernoagoak jasoko ditu
Imanol Pradales lehendakariak, Kanpo Harremanetarako eta Euskadi Globalerako idazkari nagusi Ander Caballerorekin batera, Markina-Xemeinen ospatu den Euskal Diasporaren Egunaren zortzigarren edizioko ekitaldi nagusia zuzendu du gaur arratsaldean. Ekitaldiak omenaldia egin dio zesta-punta komunitateari, diziplina horrek Euskadiren izena eraman baitu mundu osoko frontoietara, eta dantza tradizionalak, stand kulturalak eta Saint-Pierre eta Mikeluneko dantza-taldearen parte hartzea izan ditu.
“Ziurrenik, gaur egun ez ginateke gai izango pilotarien lanak gure herriarentzat izan duen inpaktu ekonomikoa eta nazioarteko proiekzioa behar bezala kalkulatzeko. Eta ziur aski ez gara erabat jabetzen gure pilotariak Euskadiren izen onaren, gure nortasunaren eta kulturaren benetako enbaxadore izateak ekarri zuenaz, baita gure kanpoko irudirako unerik zailenetan ere. Euskadi Globalaren integrazioan lagundu zenuten eta laguntzen duzue”, eskertu die Imanol Pradalesek.
Lehendakariak bereziki azpimarratu du Euskadiren eta bere diasporaren arteko harremanari bultzada berri bat emateko behar zaiola. Gogoratu duenez, Eusko Legebiltzarrak 1994an onartutako Legeak, bere garaian aitzindaria izan zenak, erakundeen arteko lotura egituratzea eta euskal etxeen sareari eustea ahalbidetu du hiru hamarkadatan. Hala ere, nabarmendu du gaur egun beharrezkoa dela euskal komunitate globalak izandako aldaketak islatuko dituen eta diasporaren kontzeptua zabalduko duen esparru berri bat.
Kanpoan dauden euskal herritarren etorkizuneko legeak, Eusko Jaurlaritzak 2026an ahalik eta adostasun politiko eta sozial handienarekin onartzea espero duenak, eskubide eta zerbitzuen esparru berritu bat ezarriko du diasporarentzat. Euskadin jaio eta atzerrian bizi diren pertsonak ez ezik, euskal nazionalitatea edo jatorria dutenak eta, euskal nortasuna partekatuta, komunitate global honetako kide izan nahi duten guztiak ere errekonozituko ditu. Legeak ‘Affinity diaspora’ kontzeptua txertatuko du. Horren bidez, Euskadirekin lotura kultural, emozional, digital edo politikoak dituztenen kidetasuna irekitzen da. Era berean, laguntza eta informaziorako leihatila bakarra, parte-hartze digitalerako tresna berriak eta gobernantza-organo ireki eta modernoagoak sortzea aurreikusten du, herrialde aurreratuen ereduei eta nazioarteko estandarrei, hala nola Migraziorako Mundu Itunari eta OIMren gomendioei jarraituz.
“Erronka da mundura irteten den herri bat izatetik munduan partida jokatzen duen herri bat izatera igarotzea”, azpimarratu du lehendakariak, eta lege berri hau “Euskadiren eta bertako herritar globalen arteko harremana birpentsatzeko aukera bat” dela adierazi du, “inklusiboagoa, modernoagoa eta emankorragoa izan dadin”.
Gainera, jardunaldian zehar, lehendakariak “Euskadiren enbaxadore ezohiko” gisa ere errekonozitu ditu pilotariak, eta nabarmendu du euskal kulturaren nazioarteko proiekzioan eta emigratutako komunitateen arteko laguntza-sareen sorreran izan zuten zeregina. “Puntistok Euskadi Globala ehuntzen lagundu zenuten, horregatik eskaintzen dizuegu Diasporaren Egun hau”, adierazi du Pradalesek, eta kirol horren ondarea nortasun partekatuaren sinbolo gisa bizirik mantentzearen garrantzia ere nabarmendu du hitzaldian.
Markina-Xemeingo jardunaldian zesta-puntisten ordezkaritza zabala izan da, eta herriko hainbat kultur eragilek parte hartu dute. Eusko Jaurlaritzak Udalarekin eta zesta-puntako kolektiboarekin batera antolatu du ekitaldia, mundu osoko ehun euskal komunitate baino gehiagori zabaltzen zaien ospakizunaren barruan.
