Nafarroak bat egingo du ostiral honetan, irailak 26, Hizkuntzen Europako Egunarekin. Hala, Nafarroako Gobernuak, Euskarabidea – Euskararen Nafar Institutuaren bitartez, bat egiten du ekimen komun horrekin, eta herritar guztiak gonbidatzen ditu Europako Kontseiluak sustatutako hizkuntza- eta kultura-aniztasunaren ospakizun honetan parte hartzera.
Ana Ollo bigarren lehendakariorde eta Memoria eta Bizikidetzako, Kanpo Ekintzako eta Euskarako kontseilariak nabarmendu duenez, «euskara, gure lingua navarrorum, Europako ondare horren parte da, eta errekonozimendu ofizial hori ere merezi du, beste hizkuntza autonomiko batzuekin batera, hala nola katalanarekin eta galegoarekin».
Gainera, Ollo lehendakariordeak adierazi duenez, «2025 hau ez da bestelako urte bat. Olatu ukatzaileek, diskurtso homogeneizatzaileek, inoiz baino beharrezkoago egiten dute gure kontinentearen, Europaren, aniztasun linguistiko eta kulturalarekiko konpromisoa berritzea, non ia 800 milioi herritar bizi garen eta horietatik 225 hizkuntza baino gehiago 24 ofizialak Europar Batasunaren kasuan».
Halaber, Ollok gogorarazi du Nafarroan hiru gaztetik batek dakiela euskaraz, eta bost pertsonatik bat ez dela Foru Erkidegoan jaio. «Gero eta askotarikoagoa eta pluralagoa den gizarte honetan, gure gain hartu behar dugu euskara Europako balio eta bizikidetzarako eta gizarte- eta lurralde-kohesiorako elementu bihurtzeko erronka. Era berean, aliantzak egin behar ditugu gure hizkuntza propioen defentsan, Europako politika publikoaren agendan lekua izan dezaten «.
Lehendakariordeak, amaitzeko, hizkuntzen ezagutzak, hizkuntza-aniztasunak eta, batez ere, gazteenek hizkuntza-aniztasunari buruz duten sentsibilizazioak duten garrantzia azpimarratu du, kultura-aberastasunaren elementu gisa. Halaber, herritarrak hainbat hizkuntza ikastera bultzatu ditu, berezkoak zein atzerrikoak.
EBko euskararen etorkizunari buruzko web mintegia
Hizkuntzen Europako Eguna ospatzeko, Bruselan, Nafarroak Europar Batasunean (EB) duen Bulegoak mintegi birtual bat antolatu du, euskarak EBn izango duen etorkizunari buruzkoa. Mintegi honekin, Nafarroako Gobernuak hizkuntza autonomikoek EBren funtzionamenduaren esparruan bete behar duten espazioaren ikuspegi bat eskaini nahi du.
Web-mintegia Iñigo Uhartek moderatuko du, Nafarroak EBean duen Bulegokoa, eta bertan parte hartuko dute Johan Häggman, Hizkuntza eta Europar Politiken aholkularia, FUEN; Mikel Etxebarria, Hizkuntza Aniztasuna Sustatzeko Europako Sareko lehendakariordea (NPLD, ingelesezko sigletan); eta Javier Arakama, Euskarabidea – Euskararen Nafar Institutuko zuzendari kudeatzailea. Ollo lehendakariordea izango da irekiera instituzionala egingo duena.
Jardunaldi honetan jorratuko diren gaiak hauek izango dira: Europar Batasunak eskualdeetako edo eremu urriko hizkuntzak sustatzea; Hizkuntza gehiago, Europa gehiago: demokrazia kohesionatzen eta indartzen duen aniztasuna; eta Nafarroako inplikazioak eta lana. Ondoren, eztabaidarako unea izan ondoren, hizlariei galderak egiteko aukera izango da.
2025eko NPLDren ekitaldia
Hizkuntzen Europako Eguna dela eta, Nafarroako Gobernua kide den Hizkuntza Aniztasuna Sustatzeko Europako Sareak (NPLD) ekitaldi bat antolatu du harremanak ezarri eta mantentzeko, sinergiak identifikatu eta osatzeko helburuarekin, NPLDko gobernu-kideei, Europako Parlamentuko diputatuei, Europako Batzordeko eta Europako Kontseiluko ordezkariei eta hizkuntza gutxituak hitz egiten diren estatuetako funtzionarioei zuzenduta. Horrela, gaur, irailak 25, osteguna, Éamon Ó Cuív Irlandako Erkidegoko, Landaguneko eta Gaeltachteko (gaeleliko irlandarra) ministro ohiaren parte-hartzearekin bilera bat izan da. Irlandera EBko lan-hizkuntza gisa onartua izan zedin lortzeko Irlandak egindako ahaleginak gainbegiratu zituen Ó Cuív-ek. Gainera, Europako hizkuntzek EBn ofizialtasuna lortzeko bidean dituzten erronkak eta aukerak aipatu ditu.
Hizkuntzen Europako Eguna
Hizkuntzen Europako Eguna, irailaren 26an ospatzen dena, Europako Kontseiluak 2001ean sortutako ekimena da, 46 herrialdetako 800 milioi herritar baino gehiago ordezkatzen dituena. Urtero egiten da, 225 hizkuntza propio baino gehiago dituen kontinente bateko, Europako, hizkuntza-aniztasunaren omenaldi gisa.
Aurten, ospakizun horren 25. urteurrena betetzen da, eta, Hizkuntza Modernoen Europako Zentroak (CELM) urtero egiten duen bezala, «Hizkuntzek bihotzak eta buruak irekitzen dituzte!» leloa proposatu du, hizkuntzak ikasteak emozioak eta burmuina inplikatzen dituela islatzen duena. Gaitasun kognitiboak hobetzeaz eta pertsonen artean zubiak eraikitzeaz gain, hizkuntzak ikasteak ideiak, emozioak eta esperientziak trukatzea errazten du, enpatia eta bizimoduekiko errespetua sustatuz.
Gogoratu behar da EBk 24 hizkuntza ofizial dituela, EB osatzen duten 27 estatu kideen artetik, baina Europako hizkuntzen multzoa 60 bat hizkuntzak osatzen dute. Horiek, estatu kideetako hizkuntza ofizialak ez izan arren, onarpenen bat duten hizkuntzak izan daitezke, baita ofizialak ere beren lurraldeetan. Europako hizkuntzez gain, kontuan hartu behar dira Europako gizartearen errealitate eleanitza osatzen duten munduko beste leku batzuetako hizkuntza asko.
Hizkuntzen Europako Egunaren efemeride horri dagokionez, erakunde nazionalek, EBko erakundeek, EUNIC sareak (ingelesezko siglak: European Union National Institutes for Culture) eta Europako Kontseiluak adin guztietarako jarduera-programa bat sortzen laguntzen dute. Programa horretan kultura- eta hizkuntza-interesak dituzten erakunde eta elkarte ugarik parte hartzen dute, bai eta unibertsitateek eta ikastetxeek ere. Programa horrek hizkuntza ikastaroak, jolasak, hitzaldiak, hitzaldiak, irratsaioak… biltzen ditu, Europan zehar, irailaren 26an bertan eta aste honetan bertan.
