Azkoitiko Ikastola izenpean sortu zuten duela 50 urte gaur egungo Xabier Munibe Ikastola. Frankismoaren azken urteetan, Azkoitira ere iritsi zen ikastolak martxan jartzearen oihartzuna. Inguruko herrietan bezala, euskara eta euskal kultura sustatzea zuten helburu ikastola ireki zuten lagunek, baina sorrera ez zen erraza izan haientzat. Oztopoak oztopo, 1970eko urtarrilaren 7an lortu zuten horrenbeste desiratutako ikastolari bizia ematea.
