Barakaldok Memoriaren Ibilbidea jarri du abian, Gerra Zibilarekin lotutako leku enblematikoak nabarmentzeko sortua

0

Barakaldoko Udalak Memoriaren Ibilbideak ezagutzera eman ditu. Ekimen horretan, 2020. urtean hasi ziren lanean hiriko Memoria Historikoaren Mahaiarekin, historialariek eta Udalean ordezkaritza duten alderdi politikoek sortua. Proiektu berri hau Udalean egin zen Memoria Historikoaren Maparen jarraipena da, Gerra Zibilean hirian erreferentzia izan ziren lekuak nabarmentzeko: gerrako ospitaleak, babeslekuak, bonbardatutako guneak. Orain, ibilbide batzuk diseinatu dira leku aipagarri horietatik.
Horretarako, hirian izandako gertakari garrantzitsuen historia berreskuratzen duten 10 panel diseinatu dira. Hala, Portuko dartsena aipatzen da, matxinatutako bandoaren hegazkinek bonbardatu zutena. Airez kontrako babeslekuak ere nabarmentzen dira, hala nola San Bizente Kirol Hirian, egungo La Bondad kalearen azpian, zegoena; Arrontegi mendikoak, Lutxanako tren geltokiaren ondoan.

Beste panel batek Barakaldoko batailoiak jasotzen ditu, hala nola Barakaldo-Martínez Aragón-UGT 13 batailoia, ANVko 3. batailoia, Morteros batailoia, Celta batailoia edo Gordexola batailoia.

Beste panel batean, Barakaldok 1937an jasandako bonbardaketak ere nabarmentzen dira. San Juan, Aldapa, El Ahorro, Juntas Ahorro, Juntas Generales eta San Ignacio kaleen gaineko bonbardaketak izan ziren, baina beste eraikin askok ere bonben ondorioak jasan zituzten. Mikel Aizpuru historialariaren ikerketen arabera, 15 eraikin eraitsi zituzten eta 89 kaltetu.

Gerra-ospitaleak ere figura garrantzitsua izan ziren Barakaldoko Gerra Zibilean, eta, horregatik, haiei buruz eskuragarri dagoen informazioa biltzen jardun da panel batean: La Salleko Anaien Ikastetxea; Bizkaiko Labe Garaietako Ospitalea, Miranda Fundazioa, Juan Ignacio Gorostiza Ikastetxea (Franscisco Gómez kalea, 60); Arteagabeitia Ikastetxea (Astarloa kalea) eta Munoa Jauregia.

Beste paneletako bat Felipe del Rioren borroka da, berriz argitaratutako armadako pilotu heroikoa, misio askotan parte hartu zuena, 1937ko apirilaren 22an Galindo ibaiaren ibarrean aireko borroka batean hil zen arte. Sortutako beste diseinu batek Ugarteko aerodromoaren garrantzia nabarmentzen du, A8 autobiak Megapark eta Max Center merkataritza-guneen artean okupatutako lurretan baitzegoen. Instalazioa ez zen inoiz erabili, 1937ko ekainaren 6an amaitu baitzen obra, matxinatutako armadak Barakaldo hartu baino hamasei egun lehenago.

XX. mendeko 20ko hamarkadan eraiki zen Gomas Garay fabrikaren papera ere nabarmendu da. Industriarako kautxuzko elementuak fabrikatzen zituen. Gerra Zibilean Erreplikarako Gobernuaren zerbitzura geratu zen eta gerra industria izatera pasa zen.

Azken panela Munoa Jauregiari eskainia dago. Ospitale-funtzioaz gain, beste erabilera batzuk ere izan zituen, hala nola errefuxiatuak hartzeko gune bihurtzea. Lursailean ibilgailuen parkea, garraioen intendentzia eta anbulantzien zerbitzua ezarri ziren.
Hamargarren panela Memoriaren Ibilbidea markatzen duen mapa bat da, panel guztien kokapenarekin. Panel guztiak, horien kokapenaz gain, Barakaldoko informazio turistikoaren web orrian aurki daitezke, Barakaldoko Memoria Historikoan interesa duten bizilagunek leku enblematiko horiek bisitatzeko aukera izan dezaten. Hurrengo urratsa Barakaldoko Udalak ibilbide gidatuak antolatzea izango da.

Itinerario de la Memoria de Barakaldo

 

Beste paneletako bat Felipe del Rioren borroka da, berriz argitaratutako armadako pilotu heroikoa, misio askotan parte hartu zuena, 1937ko apirilaren 22an Galindo ibaiaren ibarrean aireko borroka batean hil zen arte. Sortutako beste diseinu batek Ugarteko aerodromoaren garrantzia nabarmentzen du, A8 autobiak Megapark eta Max Center merkataritza-guneen artean okupatutako lurretan baitzegoen. Instalazioa ez zen inoiz erabili, 1937ko ekainaren 6an amaitu baitzen obra, matxinatutako armadak Barakaldo hartu baino hamasei egun lehenago.
XX. mendeko 20ko hamarkadan eraiki zen Gomas Garay fabrikaren papera ere nabarmendu da. Industriarako kautxuzko elementuak fabrikatzen zituen. Gerra Zibilean Erreplikarako Gobernuaren zerbitzura geratu zen eta gerra industria izatera pasa zen.
Azken panela Munoa Jauregiari eskainia dago. Ospitale-funtzioaz gain, beste erabilera batzuk ere izan zituen, hala nola errefuxiatuak hartzeko gune bihurtzea. Lursailean ibilgailuen parkea, garraioen intendentzia eta anbulantzien zerbitzua ezarri ziren.
Hamargarren panela Memoriaren Ibilbidea markatzen duen mapa bat da, panel guztien kokapenarekin. Panel guztiak, horien kokapenaz gain, Barakaldoko informazio turistikoaren web orrian aurki daitezke, Barakaldoko Memoria Historikoan interesa duten bizilagunek leku enblematiko horiek bisitatzeko aukera izan dezaten. Hurrengo urratsa Barakaldoko Udalak ibilbide gidatuak antolatzea izango da.