- Berdintasun, Justizia eta Gizarte Politika Saileko Estatistika Organoak egindako ‘Gizarte Beharren 2022’ inkestaren arabera, biztanleen %75,3 erabateko edo ia erabateko ongizate-egoeran bizi da
- Aldiz, %4 benetako pobrezia-egoeran dago, Europako batez bestekoa baino bi puntu gutxiago
Euskal biztanleriaren % 92,2 ongizate-maila onargarrian dago. Hala ondorioztatzen da Pobreziari eta Gizarte Desberdintasunei buruzko Inkestari (PGDI) lotutako Gizarte Premiei buruzko 2022 Inkestaren azken pobrezia-txostenetik. Inkesta horren emaitzek aurrerapen handiak erakusten dituzte pobreziaren aurkako borrokan eta ongizatearen hobekuntzan Euskadin. Eusko Jaurlaritzako Berdintasun, Justizia eta Gizarte Politiketako Sailaren Estatistika Organo Bereziak egin du inkesta, 4.500 etxetan, eta 10.000 pertsonak parte hartu dute.
Azterketan ageri denez, biztanleen %75,3k erabateko ongizatea edo ongizate ia osoa dute, eta %16,9k, berriz, ongizatean. Alderdi negatiboari dagokionez, pobrezia errealean bizi diren euskal biztanleen %4 dago.
Inkestak Europar Batasunak erabilitako adierazleak eta PGDIren espezifikoak azpimarratzen ditu, eta EAEko pobrezia-ehunekoa Europako batez bestekoa baino bi puntu beherago dagoela nabarmentzen du. Estatuko datuekin alderatuta, indize baxuenak dituen bigarren erkidegoa da, Nafarroaren atzetik.
Adierazle guztiek erakusten dute desberdintasuna lantzen ari direla, erregistratutako hobekuntza esanguratsuetan islatzen den bezala. Era berean, dokumentuak jasotzen du pobrezia-atalaseak daudela, eta ongizaterik ezari dagozkionak, berriz, handitu egiten direla. Azken alderdi hori nabarmenagoa da 45 eta 64 urte bitartekoen artean, baita 65 urtetik gorakoen artean ere. Hain zuzen ere, bi parametro horiek azalduko lukete Ongizaterik ez izateko arriskua atalaren igoera (%22,3).
Bizitzaren kostuaren igoerak, Euriborraren igoerak eta eguneroko beste aldagai batzuek eragina dute bizitza duina izateko behar den gutxienekoaren pertzepzioan, hau da, ongizaterik gabe bizitzearen pertzepzioan. Horregatik, adierazle horrek, duela bi urteko datuak hobetu arren, gure gizartean normaltzat jotzen diren jarduera edo ondasunak izan ezin dituzten pertsonen ehunekoa islatzen jarraitzen du.
Aldiz, zorpetze-arriskua murriztu egin da: 2020an %3,2 izatetik 2022an %1,8 izatera igaro da, nahiz eta ustekabeko gastuei aurre egin ezin dieten familiak areagotu diren.
Zenbait alderdik gizartea kezkatzen jarraitzen dute, esate baterako, neguan etxea berotzea. Txostenak erakusten du gastu horri aurre egiteko arazoak dituzten EAEko familien kopuruak gora egin duela, 2020an % 6,9 izatetik 2022an % 8,2 izatera igaro baita.
Alderdi negatibo horiek gorabehera, pobreziaren pertzepzioak nabarmen egin du behera EAEko biztanleen artean, biztanleriaren % 2,4 bakarrik jotzen baita pobretzat edo oso pobretzat. Diru-sarrerekin lotutako pobrezia-adierazleek behera egin dute 2016ko mailara, pobrezia-arriskuan dagoen biztanleriaren % 7,3rekin ikuspegi horretatik.
Pobreziaren adierazleak, taldeka
Pobrezia-ehunekoek behera egin dute talde guztietan, eta nabarmenagoa da atzerritar jatorriko pertsonen artean, haien tasa 14,2 puntu murriztu baita ( % 19,9). Espainian jaiotakoen artean, jaitsiera txikiagoa da, 0,6 puntukoa ( % 2,1).
Gainera, pobreziaren murrizketa handiagoa izan da adin-tarte gazteenetan eta txikiagoa talde handiagoetan. Hala ere, 55 eta 64 urte bitarteko pertsonen taldea da hobetu ez den bakarra: 0,2 puntu igo da, eta %3,3 baino ez da.
Nabarmendu beharreko beste datu positibo bat da pobrezia gehiago hobetu dela emakumeen artean, nahiz eta haien ehunekoak gizonenak baino handiagoak izan: %4,2 eta %3,8, hurrenez hurren.
Azkenik, pobreziaren banaketa geografikoa aurreko urteen antzekoa izan da. Arabak izan du emaitzarik onenak, azken urteotako positiboenak, aurreko ekitaldian baino 2,2 puntu gutxiago. Bizkaia pobrezia murrizteko bigarren postuan egongo litzateke (1,5 puntu), eta Gipuzkoa izango litzateke hirugarren, 1,4 puntuko murrizketarekin.
Pobreziari eta gizarte-desberdintasunei buruzko inkesta https://labur.eus/0eWcS
