Nafarroako Gobernuko Memoria eta Bizikidetza, Kanpo Ekintza eta Euskara departamentuak «Begirada bat arteetatik» izeneko Memoria, Bizikidetza eta Giza Eskubideen Jardunaldien zortzigarren edizioa antolatu du. Horrela, Foru Gobernuak herritarrak animatzen ditu Memoriaren eta Bizikidetzaren Zuzendaritza Nagusiak prestatutako jardueretan parte hartzera eta gizarte nafar etikoago eta bidezkoago baten eraikuntzan aktiboki parte hartzera.
Zortzigarren edizio honetan, herritarren hausnarketa eta sentsibilizazio-lana sustatu nahi da pertsona guztien duintasunaren errespetuan, horretarako artea tresna nagusi gisa erabiliz. Era guztietako publikoarengana iritsi nahi duen oraingo proposamenean, apirileko bigarren hamabostaldian garatuko diren hiru ekitaldi esanguratsu aurkezten dira, gizarteko hainbat sektore tartean sartu nahi dituztenak.
‘Galdutakoaren oroimen maitekorra’ erakusketa
Jardunaldiak apirilaren 15ean, astelehenean, hasiko dira, «En amoroso recuerdo de lo que se ha perdido/ Galdutakoaren oroimen maitekorra” erakusketaren inaugurazioarekin. Iruñeko Sarasate pasealekuan egongo da ikusgai datorren maiatzaren 5era arte. Erakusketaren komisarioa Ana Milosevic da (Serbia, 1981), Belgikako Lovainako Kriminologia Institutuko (LINC) doktoratu ondoko ikertzailea. Bere ikerketa Europako terrorismoaren osteko oroitzapenean oinarritzen da, biktimentzat, haien familientzat eta bizirik dirautenentzat duen eraginkortasuna kritikoki aztertzeko.
Gasteizko Terrorismoaren Biktimen Oroimenezko Zentroarekin eta Terrorismoaren Biktimen Fundazioarekin elkarlanean antolatu da erakusketa, eta terrorismoaren ondorioz galtzen denaren oroitzapen mingarriraino bidaia hunkigarria egitera gonbidatzen du bisitaria. 1969 eta 2023 artean Bruselan, Milanen, Parisen, Bartzelonan, Gasteizen, Oslon eta La Valetan egindako atentatuak dokumentatzen dituzten 23 argazkiren bidez, erakusketak oinazearen eta doluaren funtsa jasotzen du bat-bateko aldareetan eta herritarren omenaldietan, baita maitasunaren presentzia iraunkorra ere tragediaren erdian.
Argazkiak sei dibulgazio-kubo handitan daude ikusgai, kalean, eta herritarrek terrorismoak eragindako pertsonen istorioak ezagutzeko aukera dute, haien oroitzapena ohoratzen duten bitartean. Horrela, erakusketak ingurune seguru eta aberasgarria eskaintzen du, bisitariek, errukitik abiatuta, minari eta galerari buruzko hainbat ikuspegi izan ditzaten. Ana Milosevic erakusketaren komisarioaren arabera, «enpatia loratzen da, pertsonen arteko elkartasuna eta elkar ulertzea sustatuz». » Galdutakoaren oroimen maitekorra» garai ilunenetatik haratago dirauten maitasun lotura hautsezinak gogoratzen ditu. Ospatu errukiz eta batasunez berpiztuko den etorkizuna sendatzeko, gogoratzeko eta eraikitzeko giza gaitasuna.
‘Memoria duten Irudiak’ zikloa
Bestalde, Memoriaren Nafarroako Institutuak antolatutako «Imágenes con Memoria / Memoria duten Irudiak» ikus-entzunezkoen VI. Topaketa ere izango da jardunaldien barruan. Topaketa udaberrian ospatu ohi da, intentsitate handiz eta aukera berrituarekin, agerikoa eta kezkagarria baita memoriari buruzko politika publikoek autonomia-erkidego askotan izan duten atzerakada, korronte errebisionistek eta negazionistek babestuta. Ildo horretan, «Irudiak memoriarekin» zikloak proposatzen duena bezalako topaketak ahanzturarako eta isiltasunerako antidotoa dira, eta joera horien garaipena ekar lezake, halakorik gertatuz gero.
Apirilaren 22, 23, 24, 25 eta 26an, Memoria Historiko eta Demokratikoarekin lotutako gaiak berreskuratzen dituzten filmak erakutsiko dira Golem BAIONA zinema-aretoetan. Aurtengo edizioan, arreta berezia jarriko zaio erregimen frankistaren errepresioaren eremuari, eta, besteak beste, adibide hauek emango dira: nola egituratu zen errepresio-gunea; militante antifrankistak nola jazarri eta espoliatu ziren; agintari frankistek nola zapaldu zituzten ontzioletako eta meatze-eremuetako gizarte- eta lan-gatazkak, erregimenaren azken urteetan; edo nola errepresalatu ziren emakume errepublikarrak. Azken batean, borroka antifrankista eta demokratikoa kontrolatzeko mekanismoaren adierazpen desberdinak.
‘Aniztasuna Aberastasun Iturria’ eskola Lehiaketaren VII. sariak
Era berean, Memoria, Bizikidetza eta Giza Eskubideen «Begirada bat arteetatik» jardunaldiak barne hartzen duen hirugarren ekitaldia apirilaren 30ean, asteartea, egingo den «Aberastasun-iturri aniztasuna» VII. Eskola Lehiaketaren sari-banaketa da. Baluarteko Ganbera Aretoak, Nafarroako Auditorioak eta Kongresu Jauregiak hartuko dute ekitaldi hori, Iruñean, 11:00etan.
«Ispiluak» izan da aurten proposatu den gaia. Bertan, Nafarroako hainbat ikastetxetako Lehen Hezkuntzako, Bigarren Hezkuntzako eta Lanbide Heziketako ikasleek eta irakasleek aniztasunaren gaiarekin bat egiten dute, balioa emanez eta sormenetik abiatuta horri buruzko talde-hausnarketak landuz, testu, marrazki, audio eta bideoekin. Nafarroako Gobernuko teknikariek osatutako epaimahai batek baloratuko du aurkeztutako lanen originaltasuna eta kalitatea, proposatutako gaiari dagokionez.
Zortzi lan aukeratuko ditu epaimahaiak apirilaren 30eko ekitaldian aurkezteko. Saritutako ikasleek beren lanak azalduko dituzte ekitaldi horretan, eta izaera ludiko-musikala izango du, proposatutako gaiaren inguruan hausnartzen, eztabaidatzen eta sortzen parte hartu duten pertsona guztiei eskerrak emateko.
67 lan jaso dira zazpigarren edizio honetan, eta 1.776 ikaslek hartu dute parte, bakoitzak bere irakasleekin. Memoria eta Bizikidetzako, Kanpo Ekintzako eta Euskarako departamentuko Bizikidetza eta Giza Eskubideen Zerbitzuak eskerrak eman nahi dizkie eta balioa eman parte hartu duten taldeei, horietako bakoitzak egindako lanagatik eta irakasleek urtero aniztasunari buruzko hausnarketaren aldeko konpromisoa bultzatzeko duten ilusioagatik.
