Eusko Jaurlaritzako Etxebizitza eta Hiri Agendaren sailburu Denis Itxasok Sestaoko Vista Alegre auzoko birgaitze integraleko obrak bisitatu ditu gaur goizean. Udalerriko alkate Gorka Álvarezekin batera egin du, Euskadiko historia industrialeko hiri-ingurune enblematiko eta zigortuenetako bat eraldatzeko erakundeek eta herritarrek elkarrekin egindako lana balioan jartzeko.
Bisitan, Itxasok Vista Alegre Taldearen etxadi itxia zeharkatu du. 11 atariz eta 93 etxebizitzaz osatutako eraikuntza-multzo historikoa da, 1914koa, eta interbentzio sakona egiten ari dira bertan, egiturazkoa, energetikoa eta hirigintzakoa. “Pertsonak erdigunean jarriko dituen biziberritze integral eta jasangarriaren alde egin dugu Eusko Jaurlaritzan. Jarduketa horiek urriaren amaierarako amaituta egotea aurreikusten da, eta efizientzia energetikoa hobetzeaz gain, duintasuna eta bizi-kalitatea itzultzen diote historia eta potentzial handia duen auzo bati”, nabarmendu du sailburuak.
Itxasoren hitzetan, “Sestao aztarna postindustrialak utzitako auzo degradatuen birmoldaketa handiaren adibide argia da. Hemen lortzen ari garena Euskadiko beste udalerri askotara eraman daitekeen erreferentzia da”, azpimarratu du. “Izan ere, horrelako auzoek azaltzen dute guk izatea Europa hegoaldeko etxebizitza-parkerik zaharrena eta, hain zuzen ere, parke horren biziberritzean dago azken udalerriko azken auzoraino iritsiko den bizi-kalitatea eta gizarte-kohesioa bermatzeko gakoa”, gaineratu du sailburuak.
Auzoko jarduketak 5.276.975,16 euroko inbertsioa ekarri du guztira, Eusko Jaurlaritzak, Sestaoko Udalak eta auzoko bizilagunek finantzatuta. Kopuru horretatik, Eusko Jaurlaritzak 4.403.178,80 euro jarri ditu —4.235.743,80 € PIIE 22-24 programaren bidez (Inbertsio Estrategikoen Erakunde arteko Plana) eta 167.435 € gehigarri—, Udalak 682.305,04 euroko ekarpena egin du eta jabe partikularrek 191.491,32 euro bideratu dituzte. Ildo horretan, Itxasok bereziki eskertu nahi izan du “bizilagunen inplikazioa eta lankidetza, proiektuaren tamaina ulertu dutelako eta proiektuaren funtsezko parte izan direlako”.
Bestalde, Gorka Álvarez alkateak gogorarazi du Sestaok “etxebizitza-parke zaharra” duela, eta horregatik bere iritziz “beharrezkoa da etxebizitza berritzeko eta modernizatzeko urratsak ematen joatea”. Hori da gure Hiri Agendan udalerri gisa hartu dugun konpromisoetako bat eta, egiazta daitekeenez, norabide horretan ari gara lanean hori betetzeko ”, gaineratu du.
Jarduketa osoak eta xehatuak
Interbentzioa guztiz integratutako sei jarduketa-ildoren bidez garatu da:
- Bizitegi-eraikinen birgaitze sakona:
Inguratzaile termikoa hobetzen ari da (fatxadak, etxabeak eta estalkiak), kanpoko isolamenduaren bidez, eta beira eta arotzeria eraginkor berriak instalatuko dira. Gainera, energia termikoa eta elektrikoa ekoizteko sistema bat ezarriko da aerotermia eta plaka fotovoltaikoen bidez, bai eta barneko airearen kalitatea monitorizatzeko eta energia kudeatzeko sistema bat ere. Eraikinak suteen aurka babesteko sistemez ere hornituko dira.
- Hurbiltasun Bulegoa (Opengela):
Auzoko bulego tekniko bat finkatu da eraikin-taldetik gertu dagoen lokal batean, herritarren eta administrazioaren arteko zubi gisa. Bulego horrek jabeen erkidegoei laguntzen die prozesu osoan, erabakiak hartzeko, laguntzak izapidetzeko eta zalantza teknikoak argitzeko. Bere lana Etxebizitza Kudeatzaile Publikoen Espainiako Elkarteak (AVS) ere aitortu du, eta bere balio komunitarioa nabarmendu du.
- Hiri-ingurunea berrurbanizatzea:
Urbanizazio-obrak egingo dira Resurrección María de Azkue, Antonio Machado, Los Baños kaleetan eta Amador Palma parkean, naturan oinarritutako irizpideekin. Jarduketen barruan sartzen da ur, elektrizitate, gas eta telekomunikazioetako hartuneak berritzea, bai eta zoladura eta hiri-altzari berriak berritzea ere.
- Energia Komunitateen garapena:
Edinor eta Piztu Sestaorekin lankidetzan, tokiko komunitate energetiko bat eratzen ari da, auzoko 25-50 agente bilduko dituena —saltokiak, etxebizitzak eta ekipamendu publikoak— autokontsumo partekatua bultzatzeko.
- Digitalizazioa:
WIFI sare publikoa, ADSL azpiegitura komunitarioa eta airearen kalitatea monitorizatzeko eta energia kudeatzeko sistemak instalatuko dira. Eraldaketa digital horrek kudeaketa eraginkorragoa eta ingurumen-kalitate hobea ahalbidetuko ditu auzoan.
- Kultura- eta paisaia-jarduerak:
Memoria historikoaren elementuak integratuko dira, Vista Alegre Taldeak 1937an jasan zuen bonbardaketaren oroigarri. Ekintza horiek balio identitarioa eta sentsibilizazio historikoa ematen diote ingurune birsortuari.
Vista Alegreko interbentzioa Eusko Jaurlaritzaren estrategia zabalago baten parte da. Gaur egun 23 udalerritako 28 auzotan lan egiten du, Mendelu (Hondarribia), Osintxu (Bergara) eta Zurbaran (Bilbo) atxiki ondoren. “Gure helburua da Euskadi kohesionatu bat lortzea, non pertsona guztiek etxebizitza duinak eta hiri-ingurune osasungarriak izango dituzten. Vista Alegre lurraldeko beste eskualde batzuetan errepikatu nahi dugunaren adibide argia da ”, adierazi du sailburuak.
Nabarmentzekoa da proiektuaren kalitatea estatuan aitortu dela, birsorkuntza integratuko ekimen onenaren 2024ko AVS sariarekin. Epaimahaiak bereziki baloratu zituen komunitatearen inplikazioa, finantzaketa publiko-pribatuaren eredua eta proiektuaren berrikuntza teknikoa, eta multzoaren bizigarritasunean, irisgarritasunean eta efizientzia energetikoan duen eragina nabarmendu zuen.
20 urte bete dituen eraldaketa
Bestalde, Sestao Berriren XX. urteurrena ospatzeko ekitaldia gaur arratsaldean egingo da 19:00etan Labe Garaia parkean. Sestao Berri izan da udalerriko proiektu estrategikoen buru. Ekitaldian izango dira, besteak beste, Denis Itxaso sailburua, Sestao Berriko Administrazio Kontseiluko egungo eta aurreko kideak, Gorka Álvarez alkatea eta Luiskar Delgado sozietateko zuzendari kudeatzailea.
Sestao Berri duela bi hamarkada sortu zen, helburu argi batekin: industriaren gainbeherak markatutako udalerria sakon eraldatzea, pertsonak erdigunean jarriko dituen hiri-berroneratze jasangarriaren alde eginez. “Gaur, gertaera bat ez ezik, ehunka familiaren bizitzan benetako aldaketa nabarmena ere ospatzen dugu”, esanez amaitu du Itxasok.
