Nafarroako Gobernuak, Nafarroako Trafiko Zerbitzuaren bidez, ‘Susto itzela’ kanpaina abian jarri du, herritarrak sentsibilizatzeko eta Nafarroako errepideetan animaliekin izaten diren ezbeharrak murrizteko helburuarekin. Foru Exekutiboak liburuxkak, kartelak eta irrati eta telebistarako piezak aterako ditu fauna basatia dagoen eremu seinaleztatuak zeharkatzeko jarraibideei buruz. Iaz, hiriarteko bideetan, guztira 1.005 istripu gertatu ziren arrazoi hori medio, %71,44 basurde eta orkatzekin.
Barneko, Salvador Díez, Barneko zuzendari nagusiak, , Nafarroako Trafiko Zerbitzuko zuzendaria den Jose Javier Boulandierrekin batera, kanpainaren aurkezpenean azaldu du kanpaina hori Departamentua “bide-hezkuntza eta gidatzean prebentzioaren eta norberaren babesaren kultura sustatzeko” etengabe egiten ari den lanean kokatzen dela.
2025ean, irailaren 30era arte eguneratutako datuen arabera, guztira 731 gertakari gertatu dira, gehienak orkatzekin (267) eta basurdeekin (260), eta gutxiago azeriekin (46) eta txakurrekin (40). Basoko faunarekin gertatutako istripuek pertsonei kalte handirik egiten ez badie ere (zauritutako biktimen ehunekoa oso urria baita eta kalteak batez ere materialak), Nafarroako Gobernuak aurrera egin nahi du kontzientziazioa lantzen arlo horretan, eta, horrela, prebentzio-mezua helarazi eta jarraibide errazak eskaini nahi ditu; hau da, inpaktu baten aurrean nola jokatu behar den, kalteak nola minimizatu daitezkeen eta PJL jokabidea hartzeak duen garrantzia: Prebenitu, Jokatu eta Lagundu
Prebentzioari buruzko jarraibideak
Kanpaina hilabete batekoa izango da gutxi gorabehera, eta liburuxkak banatuko dira mota horretako istripu gehien izaten dituzten eremuetako ikastetxeetan, osasun-zentroetan, udaletxeetan eta bide-segurtasunaren arloan egingo diren jardueretan. Diptikoetan gogoratuko da aseguruaren estaldurak berrikusi eta animaliekin izandako istripuek eragindako kalteak estaltzen dituzten egiaztatu behar dela. Halaber, laburtuta eta ikusteko moduan, seinaleztatutako tarteetako prebentzioari buruzko hainbat jarraibide azalduko dira: abiadura murriztea, errepide-ertzetan arreta berezia izatea (batez ere egunsentian eta iluntzean) edo animaliak uxatzeko soinu-uxagailu bat jartzeko aukera aztertzea.
Berehalako inpaktuaren kasuan, gogoratu ez dela inoiz bolante-kolperik eman behar, baizik eta sakon frenatu behar da eta balaztatik azken unean altxatu oina. Lasai egon eta PJL (Prebenitu, Jokatu eta Lagundu) protokoloa jarraitu behar da: autoa galtzadaren alde batera baztertu, V-16 seinaleztapen-baliza jarri eta 112 SOS Navarrara deitu. Autotik irten baino lehen, txaleko islatzailea jarri behar da, eta polizia iristeko zain gauden bitartean, leku seguru batean kokatu eta ukitutako animaliari argazkiak atera, galtzadan etzanda geratuz gero. Behin istripuaren arreta amaituta, aseguru-etxearekin harremanetan jarri behar da ibilgailuaren kalteak jakinarazteko eta erreklamatzeko.
Nafarroako Gobernuak beste neurri batzuk ere bultzatu ditu Foruzaingoarekin, Lurralde Kohesiorako Departamentuko Errepideen Kontserbazio Zerbitzuarekin eta Landa Garapen eta Ingurumen Departamentuko Ehiza Atalarekin koordinatuta. Orain, kanpaina hau gehituko zaie. Foruzaingoak berariazko datuak jasotzeko fitxa bat sortu zuen, era horretako istripuen maiztasuna, lekuak eta arrazoiak ezagutzearren. Horrez gain, ezbehar-tasa handieneko bost bideetan kontrol estatiko eta dinamiko gehiago egin ziren: N-121 errepidea (20. kilometrotik 23. kilometrora); NA-134 (12. kilometrotik 14. kilometrora); N-240 A (16. kilometrotik 17. kilometrora) eta la NA-132 A (9. kilometrotik 10. kilometrora), NA-132 B errepideko 1. kilometrotik 3. kilometrora arteko bidegurutzean. Tarte horietan, halaber, Errepideen Kontserbazio Zerbitzuak seinaleztapen espezifikoa jarri du.
